Vrijwilligers van Voedselbank Haarlemmermeer, druk aan het werk
‘Eigenlijk erg, dat de voedselbank bestaat.’
Dat zeggen we in koor tijdens het kennismaken. Herman Tuning en ik (Maaike Ballieux) worden in de loods van de voedselbank hartelijk ontvangen door Ria Barendregt en Hans de Bats, respectievelijk bestuurslid en voorzitter van Stichting Voedselbank Haarlemmermeer. Ook maken we kennis met Hans Eijkemans, bedrijfsleider van het voedseldepot.
Alleen maar vrijwilligers
Het is hartverwarmend om te zien wat er allemaal door het team van 65 vrijwilligers wordt gedaan. De voedselbank heeft geen enkel betaald personeelslid. Toch staat hier een strak georganiseerde organisatie, die er elke week voor zorgt dat de doelstelling ‘niemand met honger naar bed’ wordt gehaald.
Dat vrijwilligerswerk is divers. Er is een bestuur, diverse personen werken in Hoofddorp in de loods, er zijn collectanten bij supermarkten, en gastheren/vrouwen bij de uitgiftepunten, en chauffeurs.
Voor elke functie geldt dat er altijd een tweede, en soms derde, persoon is die de taken kan overnemen: in geval van ziekte of vakantie moet het werk immers ook doorgaan. En wist u dat de bedrijfsleiders 24 uur per dag, 7 dagen per week telefonisch te bereiken zijn voor leveranciers? Soms is er namelijk ergens een voorraad, die opgehaald kan worden, en meestal moet dat binnen een paar uur. Zo kreeg de voedselbank ooit eens 25 ton uien, genoeg om alle voedselbanken in ons land (150 stuks) van uien te voorzien.
Drukte
‘Onze’ voedselbank bestaat nu acht jaar. Gestart in 2006 met een subsidie van de gemeente waarmee de loods op Industrieterrein-Noord is ingericht. Voedselbank Haarlemmermeer wordt vanaf het begin gekoesterd door de gemeente en de lokale politiek, en door vele burgers en ondernemers.
Wekelijks worden er hier ongeveer 150 voedselpakketten samengesteld, waarvan een groot gedeelte bestemd is voor aanvragers uit onze gemeente, en een ander deel voor Voedselbank Aalsmeer, waar op logistiek gebied mee wordt samengewerkt.
In de loods is het deze donderdagochtend een drukte van belang. Overal staan voedingsmiddelen en andere huishoudelijke producten hoog opgestapeld. Die ochtend is er een grote lading bonbons ‘met fabrieksfoutjes’ bezorgd, die in porties verdeeld moet worden. Anderen zijn druk bezig met het sorteren van de producten in kratten.
De pakketten worden zorgvuldig samengesteld, waarbij rekening gehouden wordt met de voedingsbehoeften van kinderen en jongeren. Vrijwel alles wat er in de pakketten gaat, is geschonken. Zo is er een bakker uit Amsterdam die dagelijks zijn overschot aan broden aan de voedselbank doneert. Dat brood wordt bewaard in vriezers, tot de uitgiftedatum van de voedselpakketten. Natuurlijk wordt er per pakket rekening gehouden met het aantal personen waaruit een huishouden bestaat.
Meer dan voeding alleen
Na de rondleiding hebben we een gesprek met Ria Barendregt en Hans de Bats. Ria is voormalig ambtenaar bij de sociale dienst van de gemeente Haarlem, doet veel vrijwilligerswerk en is mantelzorger voor haar man, en Hans heeft een reisbureau. Een groot gedeelte van hun tijd en aandacht gaat op aan de voedselbank. En daarbij gaat het niet alleen om die pakketten, er komt veel meer bij kijken, blijkt tijdens ons gesprek.
Ria is verantwoordelijk voor de intake van mensen die zich melden via de website van de voedselbank of van de gemeente. Sinds 2012 werkt de voedselbank intensief samen met de gemeente, met als doel burgers zo optimaal mogelijk te ‘bedienen’ en meer inzicht te krijgen in armoede. Want daar hebben we het hier over, over armoede, een groot taboe in onze samenleving. Dat is dan ook de reden dat er vanuit de voedselbank op scholen voorlichting wordt gegeven over dit thema. En het is ook de reden dat privacy heel belangrijk is, alleen Ria en de mensen op de uitgiftepunten weten wie de pakketten komt halen.
Om voor een pakket in aanmerking te komen, mag je slechts 94 cent per persoon per maaltijd te besteden hebben. Dat is nog geen drie euro per dag. En dat je zo weinig te besteden hebt, moet je kunnen aantonen.
Ria kent als voormalig ambtenaar de regelgeving heel goed, zij probeert altijd met mensen te kijken welke andere regelingen er mogelijk zijn. Soms betekent dat mensen toch weer wat meer te besteden hebben, en dan komen ze niet meer in aanmerking voor ondersteuning door de voedselbank.
Broodnodige verbeterpunten
Bij de voedselbank is veel kennis aanwezig over de problematiek van de mensen die zich hier moeten melden. Stuk voor stuk heel persoonlijke verhalen, waar de factor ‘pech’ een grote rol in speelt.
Ook is, zeker bij het bestuur van de voedselbank, veel kennis aanwezig over de wet- en regelgeving waar mensen mee te maken krijgen. En vooral ook: een ‘drive’ om bijvoorbeeld bij de gemeente te laten zien waar mensen vast lopen in al die regels.
Een opvallende constatering van de voedselbank is dat er in de maand december 2013 via de eigen website maar liefst twintig aanmeldingen kwamen, via het gemeentelijke loket slechts één. Wat daarvan de oorzaak is, is nog onduidelijk.
De voedselbank heeft met de gemeente overleg gehad over het functioneren van de nieuwe digitale toegang tot de sociale dienstverlening. De gemeente heeft inmiddels, mede op basis van deze signalen, een aantal wijzigingen doorgevoerd.
De voorzitter van de voedselbank doet regelmatig, en ook in ons gesprek, een hartstochtelijk beroep op de lokale overheid om laagdrempelig te werken, om de menselijke maat in het oog te houden, en vooral ook ‘om de randen van de wet’ op te zoeken. Op 14 december 2013 presenteerde de voedselbank het document ‘vijf broodnodige verbeterpunten’ en overhandigde het eerste exemplaar aan wethouder Bak. Ook bij alle politieke partijen zijn deze verbeterpunten onder de aandacht gebracht.
Krediethypotheek
Eén van de suggesties betreft het fenomeen ‘krediethypotheek’ bij bijstandsverlening.
Als iemand een huis bezit met overwaarde en bijstand aanvraagt, dan kan de gemeente een extra hypotheek, de zogenaamde krediethypotheek, vestigen op het woonhuis waarbij een gedeelte van de overwaarde wordt vrijgelaten. Alle bijstand wordt in de vorm van een lening verstrekt en afgeschreven op de krediethypotheek.
Dit is typisch een voorbeeld waarbij tijdelijk en tijdig ingrijpen, en steun bieden, grotere problemen kan voorkomen. En dat is in het belang van de burger(s) (en hun kinderen) die het betreft, maar ook in het belang van de gemeenschap.
De gemeente kan zelfstandig in haar uitvoeringsvoorschriften beleid vaststellen met betrekking tot de krediethypotheek.
Privaat initiatief
De Voedselbank Haarlemmermeer is een voorbeeld van een privaat initiatief, dat gestart en gecontinueerd door vrijwilligers, een belangrijke plaats inneemt op de ‘sociale kaart’ van onze gemeente. Een organisatie die laagdrempelig, snel en pragmatisch een vaak onzichtbaar en ingrijpend probleem kan oppakken. Maar ook een organisatie waar belangrijke kennis is over armoede, over regelgeving, en over signalen uit de samenleving.
Met de wijzigingen in het sociale stelsel die momenteel en in de nabije toekomst worden doorgevoerd, zijn partners als de Voedselbank cruciaal. Ik onderschrijf dan ook van harte de oproep van de voorzitter van de Voedselbank om organisaties als deze (pro)actief te betrekken bij deze wijzigingen, bijvoorbeeld door mee te praten in de toekomstige Participatieraad Sociaal Domein.
Meer informatie?
http://voedselbankhaarlemmermeer.nl/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten